Ruim een jaar geleden maakte Maarten ’t Hart in het radioprogramma Vroege Vogels gewag van een conflict dat hij had gehad met zijn Engelse uitgever.
Zijn succesroman Een vlucht regenwulpen verscheen in Engeland onder de titel A flight of curlews. ’t Hart maakte bezwaar tegen het woord curlew dat wulp betekent. De vertaling van regenwulp is whimbrel maar de uitgever vond dat een woord van niks. Het is bijna niet te geloven maar ’t Hart verloor de strijd met zijn uitgever.
Ruim tien jaar geleden schreef ik een boekje over het opstellen, afnemen en verwerken van schriftelijke meerkeuze-toetsen. De kunst van het toetsen, dat was de titel die ik aan de uitgever voorstelde. Die titel had niet alleen de verdienste een prima samenvatting van de inhoud te zijn; er werd ook nadruk gelegd op de gedachte dat toetsen vooral een werkwoord is. Helaas vond de uitgever mijn voorstel niet commercieel genoeg en wie ben ik om een expert tegen te spreken? Ik checkte nog wel even of zijn saaie dictaat niet al eerder was gebruikt maar dat bleek niet het geval.
En zo geschiedde het dat in mei 2004 mijn monografie verscheen onder de titel Toetsen in het hoger onderwijs. Dat de prachtige voorplaat van de illustrator/tekenaar Sytze van der Zee geen vermelding kreeg op pagina IV is een stommiteit van de uitgever maar verder natuurlijk ook wel mijn eigen verantwoordelijkheid.
Geen verantwoordelijkheid evenwel draag ik voor het feit dat in mei 2004 een groep onderwijskundigen uit Maastricht een boek onder dezelfde titel publiceerde. Gelukkig was de scope van hun geschrift totaal anders (waaruit andermaal mag blijken dat de betekenis van het woord toetsen behoorlijk ambigu is). Maar de Maastrichtse collega’s waren not amused, to put it mildly. Zij waren van mening dat mijn uitgever een en ander had kunnen weten, en misschien hadden ze daar wel gelijk in.
Gelukkig heeft de verkoop van beide publicaties geen averij opgelopen. In Maastricht zijn ze inmiddels aan de derde druk toe en mijn boekje zit nog steeds op zo’n 150 exemplaren per jaar. Puntje voor het commerciële talent van mijn uitgever.