Het laatste oordeel is een musical over ambities. Kleine ambities, grote ambities? Wie zijn wij om dat te bepalen?
De vogelclub Op De Wieken (ODW) verzamelt zich bij zonsopgang voor de wekelijkse excursie op het plein voor het dorpscafé. Welmoed en Lammie zijn vroeg, er komen nog 5-8 vrouwen. Janna en haar vriend Jonas arriveren als laatsten.
Rugzakken, verrekijkers, telescopen, statieven, fototoestellen met telelenzen. Sommigen hebben een vouwstoelje. Lydia komt met een vlindernet.
Zo nu en dan draait iemand zich onverhoeds om en raakt met rugzak of niet-ingeklapt statief een ander.
Jonas heeft een videocamera op statief; het ergert hem dat anderen voortdurend door zijn beeld lopen.
WELMOED
Lammie, heb jij nog wat bijzonders gezien?
LAMMIE
Ik hoorde dat er lepelaars in het Lauwersmeer waren, maar toen ik er gisteren naar toe reed waren ze gevlogen. Onderweg zag ik trouwens wel een middelste zaagbek.
ANNEKE
Ik heb die lepelaars gezien. Een enorme troep. Wel honderdvijftig schat ik. En stapels rotganzen.
LAMMIE
Lydia, wat ben jij van plan?
LYDIA
Ik dacht, misschien komen we ook nog vlinders tegen.
ELSBETH
Maar die ga je toch niet vángen? Dat overleeft dat beestje nooit.
LYDIA
Onzin. Het is gewoon een kwestie van techniek.
(Ze demonstreert enkele ingewikkelde slagen)
MARIJE
Hee, kijk uit.
ANNEKE
Volgens mij zijn er op het moment nauwelijks vlinders.
LYDIA
Je weet nooit hoe een koe een haas vangt.
(Janna en Jonas zijn gearriveerd)
JANNA
Zijn we compleet?
WELMOED
Anton komt niet. Hij heeft nog te veel last van zijn knie. Zullen we gaan?
JANNA
Wacht even, ik heb groot nieuws. Gisteren heeft de regering de nieuwe Nota Ecologische Hoofdstructuur gepubliceerd. Daarin staat welke natuurgebieden een beschermde status hebben gekregen. Wij vallen in de prijzen! Met ingang van volgende week geldt Goede Middag, dat is dus de noordkant van Zandezijl als beschermd vogelgebied.
(gejuich, applaus)
JANNA
Dat betekent: geen woningen, geen uitbreiding, geen asfalt in Goede Middag. Deze regeringsmaatregel ondersteunt ons verzoek aan de gemeente om daar een kijkhut te plaatsen. Ik wil daar snel opnieuw met de burgemeester over praten.
Welmoed, kun jij Dorus op dit punt een beetje kietelen?
WELMOED
Dat heeft geen zin. Dorus gaat over hondenbelasting en klimhekken en milieuheffingen en … Wacht even … Laat mij er buiten, of liever, bemoei je niet met Dorus.
Gaan we nou nog op pad of blijven we hier staan kletsen?
JANNA
We gaan.
De groep zet zich in beweging.
Projecties van natuurgebied en overvliegende vogels.
Groep stelt zich op. Ze kijken allemaal een andere kant op.
MARIJE
Kijk daar, een vogel.
ANNEKE
Waar?
MARIJE
Daar.
ANNEKE
Ik zie het niet. Waar?
ELSBETH
Daar, in die boom.
ANNEKE
Welke boom? Ik zie vier bomen.
BARBARA
Precies. Hij zit in de middelste, op drie meter hoog.
ANNEKE
Ik zie geen middelste.
(Marije pakt Anneke van achteren beet en stuurt haar een beetje naar links)
MARIJE
Kijk, in deze richting moet je kijken. En nou in die boom met die grote zijtak naar rechts. Daar zit een roek.
ELSBETH
Nee joh, dat is een kraai.
ANNEMIEKE
Zou het ook een raaf kunnen zijn?
BARBARA (die met telescoop in andere richting kijkt)
Volgens mij heb ik een buizerd in de lens.
ANDEREN
Waar? Waar?
BARBARA
Op die zijtak.
ELSBETH
Welke zijtak?
BARBARA (gebarend)
Zie je die Canadese eik? Op twee meter is er een y-vormige vertakking. Je volgt de rechtertak ongeveer drie meter; dan gaat er horizontale tak naar links en op die tak, daar zit-ie.
ANDEREN (door elkaar)
Ik zie het niet. Ik snap er niks van. Zei je naar rechts?
BARBARA
Nog eens. Je ziet die eik, je ziet die y-vertakking, je volgt de linkertak, en …
ELSBETH
Daarnet zei je rechtertak.
BARBARA
Je volgt de linkertak omhoog, een meter of drie, gaat naar de zijtak links en op die tak, daar zit-ie.
ANDEREN
Ik zie ‘m. Ik zie ‘m. Heb je die halsketting gezien? ’t Is net een burgemeester met z’n ambtsketen om.
MARIJE
Ik heb een foto van een matkop.
ANNEMIEK
Laat es zien?
Zij kijkt.
Nee joh, dat is geen matkop. Dat is een glanskop.
JANNA
Volgens mij is dit geen matkop, dit is een glanskop. Die komt veel voor hoor. Jammer dat je de kop niet goed kunt zien. Maar ik zie geen wit op de vleugel dus dat wijst op de glanskop.
Heb je hem horen zingen?
MARIJE
Het klonk als ies-ies-ies-ies.
JANNA
Dat is beslist de glanskop. De matkop zeurt meer tji-hèè-hèè-hèè.
ELSBETH
Ik heb nog nooit van een mafkop gehoord.
MARIJE
Matkop suffie, matkop.
JANNA
Dat is wat vogelen zo leuk maakt: het is zo moeilijk.
(muziek)
AFZONDERLIJKE LEDEN
Let bij vogels altijd op
de poten en vooral de kop.
Bijvoorbeeld bij de mus en keep
zie je nooit een wenkbrauwstreep
Let ook op de habitat:
Is het hei of wei of wad?
Hoe heb je hun gedrag ervaren?
Was het vechten, was het paren?
ALLEN
Wij zijn de vogelclub Op de Wieken.
Wij starten bij het ochtendkrieken
met verrekijkers en telescopen
Wij spotten futen en kluten en zwanen,
Tapuiten, grutto’s en ortolanen.
En het pronkstuk van de natuur:
De tureluur, de tureluur.
AFZONDERLIJKE LEDEN
Goed kijken, goed observeren
is moeilijk, maar zeker te leren.
Is het een kraai of is het een kauwtje?
Wie is het mannetje, wie het vrouwtje?
Zie je een paartje in bonte tooi?
Dan is ’t vrouwtje vaak simpel, en ‘t mannetje mooi.
Is het borstje opvallend blauw?
Dan is het een man, beslist geen vrouw
ALLEN
Wij zijn de vogelclub Op de Wieken.
Wij starten bij het ochtendkrieken
met verrekijkers en telescopen
Wij spotten futen en kluten en zwanen,
Tapuiten, grutto’s en ortolanen.
En het pronkstuk van de natuur:
De tureluur, de tureluur.
AFZONDERLIJKE LEDEN
Zijn de poten groen of rood
is de snavel helemaal bloot
eet hij zaden, eet hij fruit
zijn er vlekken op de stuit
Nu zie ik in mijn telescoop
een pieper in zijn biotoop
Da’s geen pieper maar een tapuit,
dat zie je aan zijn vale stuit.
ALLEN
Wij zijn de vogelclub Op de Wieken.
Wij starten bij het ochtendkrieken
met verrekijkers en telescopen
Wij spotten futen en kluten en zwanen,
Tapuiten, grutto’s en ortolanen.
En het pronkstuk van de natuur:
De tureluur, de tureluur.
JANNA
We gaan nog even een klein stukje verderop.